Website ontwikkeld en onderhouden door het Vlaams Instituut voor de Zee -- VLIZ Platvissen zijn gevoelige dieren. Ze vertonen nogal wat letsels en andere aandoeningen. Deze vertellen iets over de algemene gezondheidstoestand van de zee waarin deze platvissen leven. Door gegevens over visaandoeningen te verzamelen, krijgen wetenschappers dus niet enkel meer informatie over de platvissen, maar ook over de milieutoestand van onze zee!
Letsels of aandoeningen kunnen in twee grote groepen ingedeeld worden: uitwendig zichtbare en inwendige aandoeningen. We geven een kort overzicht van veel voorkomende letsels en wat we er al over weten.
Skeletafwijkingen zijn makkelijk te herkennen. Er bestaan twee types: lordose en scoliose, die verschillen in de richting van de afwijking. Skeletafwijkingen ontstaan meestal als de vis nog piepklein is of tijdens de ontwikkeling tot volwassen vis. Ook daarna blijven ze zichtbaar. Mogelijke oorzaken zijn parasieten, genetische defecten of een tekort aan bepaalde vitaminen. Maar ook omgevingsfactoren kunnen een belangrijke rol spelen. Zo kunnen (te) lage watertemperaturen problemen in de skeletontwikkeling veroorzaken.
De pigmentatie of kleuring bij platvissen wordt, net als bij elk ander dier, bepaald door pigmentcellen. Tijdens de normale ontwikkeling van een platvis ontstaat er een ongelijke verdeling van deze pigmentcellen, waardoor de bovenzijde van de platvis de karakteristieke bruine kleur krijgt en de onderzijde net bleker wordt. Net omdat dit een heel complex proces is, kan er heel wat fout gaan. Ruwweg zijn er twee soorten stoornissen in de pigmentatie. Enerzijds kan er een teveel aan pigmentatie zijn, dit wordt hyperpigmentatie genoemd. Anderzijds kan er ook te weinig pigmentatie zijn, hypopigmentatie. De oorzaak van deze pigmentatiestoornissen is nog niet volledig uitgeklaard maar de hoeveelheid licht, de kleur en structuur van de zeebodem en de voeding lijken een belangrijke rol te spelen.
Huidaandoeningen kunnen verschillende vormen aannemen. Zo kan je bij sommige platvissen een plek waarnemen die lijkt op een druppel kaarsvet, waarschijnlijk veroorzaakt door een virale infectie. Verder kan je ook huidzweren aantreffen, in de volksmond verkeerdelijk brandplekken genoemd. Deze donkerrode, meestal afgeronde letsels zijn vaak omringd door bloedingen. Ze worden veroorzaakt door een bacteriële infectie, al spelen hierbij vermoedelijk nog veel andere (omgevings)factoren een rol.
Om inwendige ziekten vast te stellen, is de lever de place to be. Het is dé plek waar tumoren worden teruggevonden. Vele oorzaken zijn mogelijk, met vervuiling in een hoofdrol. Ook in de darmen van de platvissen kunnen we parasieten terugvinden. De bekendste parasiet is Glugea stephani. Dit is een eencellige parasiet die zich nestelt in de darmwand van de vis. Daardoor kan de vis geen nutriënten meer opnemen en zal hij uiteindelijk sterven van de honger.
Website ontwikkeld en onderhouden door het Vlaams Instituut voor de Zee -- VLIZ